Trà hoa vàng Tam Đảo; Cháo se, bánh hòn Hương Canh; Tép dầu đầm Vạc; Cá thính; Đậu rùa Tuân Chính là những đặc sản hấp dẫn của Vĩnh Phúc.
Trà hoa vàng Tam Đảo
Trà hoa vàng (kim hoa trà) là loài cây cảnh đẹp với sắc vàng kiều diễm đồng thời là cây thuốc quý. Nếu như ở Việt Nam có 24 loại trà hoa vàng thì riêng Vườn quốc gia Tam Đảo đã có tới 8 loại. Các hợp chất của trà hoa vàng giúp kiềm chế sự sinh trưởng của các khối u, giảm lượng cholesterol trong máu, giảm xơ vữa động mạch, điều hòa huyết áp và các bệnh tim mạch, tiểu đường... Nhờ được trồng, chăm sóc theo quy trình nghiêm ngặt và sản xuất trên dây chuyền hiện đại bằng công nghệ sấy khô nhiệt lạnh nên trà hoa vàng luôn giữ được hương vị tự nhiên và dưỡng chất. Ngoài cách sử dụng trực tiếp lá và hoa tươi, còn có các sản phẩm từ hoa khô hay ngâm rượu.
Cháo se, bánh hòn Hương Canh
Cháo se, bánh hòn có ở nhiều địa phương nhưng ngon nhất có lẽ là ở thị trấn Hương Canh (huyện Bình Xuyên). Để làm món này, người ta chia bột gạo thành 2 phần, một phần đem thổi xôi, một phần để sống và nhào cho đến khi không dính tay mới đem se cháo và nặn bánh. Nấu cháo se phải chọn loại thịt sao cho khi ăn vừa ngọt, vừa béo và không bị ngấy. Thông thường khi ăn, người ta cắn đôi miếng bánh rồi nhúng vào bát cháo để bánh có độ dẻo, dai hoặc thưởng thức món này cùng nước chấm.
Tép dầu đầm Vạc
Tép dầu là sản vật ở đầm Vạc (thành phố Vĩnh Yên). Do sống trong đầm nước tự nhiên rộng nên thịt tép dầu đầm Vạc luôn có vị ngọt thanh, mặn mòi lẫn vị bùi bùi, hăng hăng hấp dẫn. Tép dầu đầm Vạc có thể chế biến thành nhiều món khác nhau, nhưng hấp dẫn hơn cả vẫn là món tép dầu kho và tép dầu nấu canh.
Cá thính
Cá thính là đặc sản của vùng ven sông Lô, đoạn chảy qua địa bàn huyện Lập Thạch và huyện Sông Lô. Cá thính được làm từ các loài cá nước ngọt (cá quả, cá diếc, cá mè, cá trôi...) ướp với thính để lên men chua và làm chín một cách tự nhiên. Khi chín, thịt cá có màu nâu sẫm. Người ta thường thưởng thức cá thính với các loại rau thơm, gia vị hoặc rán ăn cùng cơm.
Đậu rùa Tuân Chính
Đậu rùa là đặc sản của làng Rùa (xã Tuân Chính, huyện Vĩnh Tường). Đậu rùa có 2 loại: Đậu trắng và đậu nướng. Nguyên liệu làm đậu rùa là loại đỗ tương hảo hạng, hạt tròn, mẩy. Đây là món dễ ăn, đặc biệt là vào mùa hè, khi chấm với tương, nước mắm hoặc mắm tôm. Ngoài ra, món canh óc đậu, sữa đậu cũng vô cùng hấp dẫn và là những món không thể thiếu trong bữa cơm của người dân Vĩnh Phúc.
Mộc Lam